Opština Irig

Još fotografija

Opština Irig je jedna od opština u Republici Srbiji. se nalazi u Sremu, Vojvodini, na južnim obroncima Fruške Gore i spada u Sremski okrug. Opština Irig se sastoji od 12 naselja. Opština Irig, kao najmanja opština u Vojvodini, smeštena je na obroncima Fruške Gore i na glavnom putu magistralnog pravca Novi Sad - Šabac (M-21), u blizini gradova Novog Sada i Rume, 70 km severozapadno od Beograda. Prostire se na površini od 226 km2 na kojoj živi oko 12.000 stanovnika različitih nacionalnosti u 12 naseljenih mesta. Opština Irig zauzima 25% Nacionalnog parka "Fruška Gora", a njeno centralno mesto Irig nalazi se na najvećoj nadmorskoj visini od svih opštinskih centara u Vojvodini.

Istorija
Irig je bio jedan od najvecih srednjovekovnih gradova u Sremu. Zbivanja u Irigu i oko njega mogu potpunije da se prate tek od stvaranja "srpske despotovine" -vladavine srpskih despota u Sremu od kad i ima nesto vise podataka o Irigu, a to je period od 1471. do 1526. godine. Za vreme srpskih despota Irig se pominje kao sediste plemickih poseda, a ovo podrucje je u centru politickih i kulturnih zbivanja. Od tada pa do danas on je stalno administrativno sediste ovog kraja. U drugoj polovini petnaestog veka oko ovih poseda spore se Vuk Brankovic poznatiji u narodu kao Zmaj Ognjeni Vuk sa porodicom Ilockih i Revaja. Vec 1483. Irig pripada Vuku Brankovicu, koji iz njega vodi prepisku sa Sultanom Bajazitom II, radi pomirenja sa madjarskim kraljem Matijom Korvinom, ali njegova misija nije dovela do mira izmedju Ugara i Turaka. U to vreme, kao kastelani grada Iriga u sluzbi despota iz porodice Brankovica, pominju se 1497. godine Vuk Kolakovic, a nesto kasnije -1521. i Jova Dolic. Ovaj period ima veliki znacaj za Irig i njegovu okolinu. U to vreme oko Iriga se podize osam pravoslavnih manastira grupisanih oko Iriga: Velika Remeta, Grgeteg, muski i zenski manastir Krusedol, Staro Hopovo, Novo Hopovo, stari manastir Jazak i Vrdnik. Oni ce tokom narednih nekoliko vekova predstavljati jedine nosioce i centre kulture, obrazovanja i pismenosti i odigrati znacajnu ulogu i doprinos u ocuvanju i nacionalne identiteta i svesti, ne samo Srba s ove strane Save i Dunava vec uopste. Medju ovim manastirima svakako treba pomenuti manastir Staro Hopovo podignut 1496. godine i manastir Novo Hopovo podignut 1576. godine koji se nalazi u njegovoj neposrednoj blizini. Srbi u vreme Turaka, knjige pisu i prepisuju u manastirima, u kojima stvaraju i svoje biblioteke i uopste celokupan duhovni zivot vezan im je za manastire. Hopovo, za razliku od ostalih manastira, ne samo u Fruskoj gori, ima posebnu ulogu. Od polovine XVI do polovine XVIII veka on je drugo srediste beogradsko-sremske mitropolije, a u vremenu od 1757. do 1760. godine u njemu je ziveo Dimitrije -Dositej Obradovic. Hopovo postaje centar knjizevne i prepisivacke delatnosti. U njemu se okivaju i ukrasavaju knjige. I prva skola kod Srba zabelezena je u Hopovu. O tome imamo zapis iz 1573. godine u kojem se kaze da Srbi u Beogradu nemaju skole, vec dolaze u Hopovo da uce citati i pisati. Hopovo ima svoju slikarsku skolu krajem XVII i pocetkom XVIII veka. Iako je ta "manastirska kultura" pripadala samo uzem krugu ljudi, onima koji su ziveli u manastirima, nema sumnje da je ona znacajno uticala i na stanovnistvo oko njih.

Kultura
Biblioteka osnovana 1828. godine u Irigu nije u potpunosti odgovarala potrebama Irizana, njihov interes je bio drugaciji. Kao trgovci, radoznao i komunikativan svet, vise im je odgovarala citaonica, pretplacena na novine iz kojih ce oni svakodnevno biti obavestavani sta se u blizoj ili daljoj okolini i uopste u svetu desava. Rodoljubivi Srbi u Irigu, po ugledu na Maticu srpsku, osnovali su zato 1841. godine citaonicu. Cilj osnivanja citaonice bio je da se, pored knjiga na stranim jezicima, kupuje svaka srpska knjiga ili novina koje se pojave, narocito Serbske narodne novine, Serbski narodni list i knjige koje izdaje Matica srpska, da bi se pomogla srpska knjizevnost. Citaonicu u Irigu osnovao je krusedolski arhimandrit Dimitrije Krestic uz pomoc mladih Srba iz Iriga. Osnivacku skupstina citaonice irizani odrzanvaju 23. decembra (po starom kalendaru) 1841. godine. Uspenije Presvete Bogorodice (Velika Gospojina) - gradska slava Iriga Vreme između Velike i Male Gospojine zove se Međudnevice. Tada žene beru međudnevičke trave: kičicu, krlju (ricinus), hajdučku travu (mesečinu), papričicu ili bobicu, ugaslicu, konjski bosiljak, cvet od lipe, zreo rod od korova, drena, šipka, oskoruše, šljive i trna, drugi rod od jabuke (koje ujesen cvetaju) i malu zelenu lubenicu. Ovim travama leče se razne bolesti. Takođe se ostavljaju i međudnevička jaja od živine kao najbolja za upotrebu i rasad.

Turizam
Retko koja opština u Srbiji ima turističke potencijale kao opština Irig. To su pre svega: 8 fruškogorskih manastira, brojne crkve, kulturno-istorijski spomenici, brojna izletišta na Fruškoj gori, banja Vrdnik, jezera, mnogobrojne turističke manifestacije, etno sadržaji, vinogradi i vinarije, ruralne sredine i dr. Zahvaljujući ovim potencijalima u našoj opštini postoje ogromne šanse za razvoj verskog, banjskog, kongresnog, ribolovnog, manifestacionog, vinskog i seoskog turizma. Svaki od manastira sa svojom monumentalnošću, arhitekturom, bogatim riznicama i drugim sadržajima neprocenjive vrednosti iz godine u godinu privlače sve veći broj turista, kako domaćih tako i stranih.

• Kategorije:
• Opštine i gradovi

• Statistika:
• Datum upisa: 15.03.2016
• Datum ažuriranja: 23.02.2024

Adresar